نگهداری و مراقبت از چشم ها به ویژه چشم های خشک و آسیب پذیر یکی از اصول بسیار مهم در علم چشم پزشکی به شمار می آید. مراقبت از چشم ها معطوف به برخی از بایدها و نبایدها است و رعایت این عوامل می تواند سلامت چشمان شما را تضمین نموده و از بروز بسیاری از مشکلات و بیماری های ناشی از خشکی چشم پیشگیری نماید.
خشکی چشم به حالتی گفته می شود که در آن اشک تولید شده در چشم ناکافی باشد و یا کیفیت لازم جهت مرطوب نمودن چشم ها را ندارد. این عارضه یک حالت بسیار نامطلوب است که در آن چشم ها به شدت دچار سوزش و خارش شده و در برخی موارد احساسی مشابه با قرار گرفتن در کنار دود آتش، در افراد ایجاد می گردد. معمولا حالت های ایجاد شده به دنبال خشکی خفیف تا شدید چشم ها پس از نگاه کردن طولانی مدت به صفحه لب تاپ، کامپیوتر، تلویزیون و قرار گرفتن در محیط های مرطوب، دودی و آلوده تشدید می گردد.
چشم های خشک
وجود برخی از مشکلات زمینه ای مانند اختلالات تیروئیدی از جمله پرکاری تیروئید که منجر به اگزوفتالمی شده و ریسک خشکی چشم را افزایش می دهد. دیابت، فشار خون، لوپوس اریتماتوز و بیماری های خود ایمنی مانند آرتریت روماتوئید از جمله دلایل ایجاد کننده خشکی چشم ها هستند.
خشکی چشم
ایجاد غفونت های چشمی: کاهش ترشح اشک و یا تولید اشک بدون کیفیت ریسک ابتلا به عفونت های قارچی و باکتریایی چشم را افزایش داده و بخش های مختلف چشم را مستعد عفونت های خفیف تا شدید می نماید.
آسیب های چشمی: خشکی چشم ریسک آسیب های چشمی را افزایش داده و منجر به بروز ایجاد قرینه، التهابات چشمی و مشکلات بینایی می گردد.
کاهش دامنه فعالیت های روزمره: خشکی چشم ها انجام فعالیت های روزمره مانند رانندگی به ویژه در شب، کتاب خواندن و مطالعه و کارکردن با کامپیوتر و تلفن همراه را کاهش و در موارد شدید به طور کلی مختل می نماید.
افرادی که مبتلا به خشکی چشم هستند نگران درمان آن هسنمد، درحالیکه نگهداری از چشم های خشک کار راحتی است و خیلی دشوار نیست، حال برای دچار نشدن به خشکی چشم می توانید روش های ذیل را انجام دهید تا سلامت چشم های شما حفظ شود.
شوینده های مناسب مانند شامپو بچه و برخی از صابون های دارنده اسیدهای چرب و ترکیبات داخل اشک، تاثیر بسیار زیادی بر کاهش و پیشگیری از بروز خشکی چشم دارد.
توصیه می شود حین انجام فعالیت های روزمره مانند مطالعه و استفاده از کامپیوتر، لبتاب و تلفن همراه، استراحت های دوره ای را انجام داده و هر 20 دقیقه یک بار چشمان خود را بسته و یا به یک فاصله دور خیره شوید.
به منظور جلوگیری و درمان چشم های خشک بهتر است رژیم غذایی خود را مراعات نموده و به میزان فراوان، مایعات و مواد غذایی حاوی ویتامین A و بتاکاروتن مانند سبزیجات رنگی، هویج و آب میوه مصرف نمایید.
عینک های دودی استاندارد و مناسب تاثیر بسیار زیادی بر جلوگیری از ورود هوای خشک به چشم ها داشته و می تواند چشم ها را از ابتلا به بیماری های چشمی و خشکی مصون نماید.
دود ناشی از سیگار، قلیون و دخانیات بسیار آسیب رسان بوده و می تواند کیفیت اشک تولید شده در چشم ها را کاهش داده و ریسک ابتلا به خشکی چشم را افزایش دهد، پس توصیه می شود مصرف دخانیات و مشروبات الکلی را به حداقل ممکن کاهش دهید.
معاینه های چشمی، بررسی کیفیت اشک و استفاده از داروهای مختلف مانند قطره های اشک مصنوعی از جمله اصلی ترین و مهمترین راه های درمان چشم های خشک است که تحت نظر متخصص چشم پزشک تجویز شده و از درمان های دائمی و موثر خشکی چشم محسوب می گردد.
چشم انسان از قسمت های مختلفی تشکیل شده که هر گونه آسیب به هریک از این قسمت ها ممکن است منجر به کم بینایی یا نابینایی شود. امروزه از روش ها و تکنیک های نوینی همچون تحریک عصب بینایی برای درمان نابینایان استفاده می شود. ما در این مقاله قصد داریم توضیحاتی را هر چند به صورت مختصر اما مفید درباره موضوع تحریک عصب بینایی برای درمان نابینایی در اختیار شما خوانندگان عزیز قرار دهیم.
چشم انسان از قسمت های مختلفی تشکیل شده که هر یک از این 30 قسمت کره چشم به ترتیب بر اساس تصویر شامل موارد مطرح شده در زیر است:
اجزای چشم
1- زجاجیه، ۲- حاشیه دندانهدار،۳-ماهیچه مژکی، ۴- گردالکهای مژگانی، ۵- مجرای اشک، ۶- مردمک، ۷- اتاق جلویی، ۸- قرنیه، ۹- عنبیه، ۱۰-عدسی بیرونی، ۱۱- عدسی درونی، ۱۲- زوائد مژگانی، ۱۳- ملتحمه، ۱۴- ماهیچه مایل زیرین، ۱۵-ماهیچه راست زیرین، ۱۶-ماهیچه راست میانی،۱۷- شبکیه، ۱۸- صفحه بینایی، ۱۹- سختشامه، ۲۰- سرخرگ مرکزی شبکیه، ۲۱- سیاهرگ مرکزی شبکیه، ۲۲- عصب بینایی، ۲۳-سیاهرگ حلقوی، ۲۴-غلاف پیازی، ۲۵- لکه زرد، ۲۶-گودی مرکزی، ۲۷- صلبیه، ۲۸- مشیمیه، ۲۹ - ماهیچه راست بالایی، ۳۰ -شبکیه
دومین بخش از سیستم اعصاب مغزی انسان را عصب بینایی تشکیل می دهد. به عبارت دیگر، گانگلیون موجود در لایه هشتم (شبکیه) دارای جسم های سلولی استوانه ای و مخروطی شکلی هستند که آکسون موجود در هر یک از آن ها باعث ایجاد عصب بینایی یا عصب اپتیک در لایه نهم شبکیه چشم خواهد شد. یک عصب بینایی چشم تقریبا از حدود یک میلیون آکسون تشکیل شده است.
عصب بینایی
بسیاری از افراد در سرتاسر جهان که تعداد آن ها شاید به حدود 39 میلیون نفر برسد به دلایل مختلف همچون ژنتیک، جدا شدن شبکیه، گلوکوم، تروما، سکته مغزی، آب مروارید، التهاب یا عفونت و ... به بیماری ها چشمی و نابینایی مبتلا شده اند. در همین راستا می توان گفت نئوریت یا التهاب در عصب بینایی از جمله آسیب های عمده ای است که به چشم انسان وارد می شود و دوره درمان و بهبود آن در اکثر بیماران حدود 6 هفته به طول می انجامد. تاکنون هیچ روش قطعی برای درمان نابینایان وجود نداشته اما پزشکان این حوزه در تلاش هستند تا با کمک دانش و تکنولوژی های نوین، روشی را برای درمان نابینیان موقت پیدا کنند. یکی از روش هایی که امروزه مورد استقبال بسیاری از کشورها قرار گرفته است درمان نابینایان با تحریک سیستم عصب بینایی چشم آن ها است.
امروزه بسیاری از پژوهشگران به دنبال یافتن روش ها و تکنیک های نوینی برای درمان نابینایی انسان ها هستند و بر اساس تحقیقات دانشمندان در "موسسه پلیتکنیک فدرال لوزان" (EPFL )" سوئیس می توان در حال حاضر از روش های جدیدی همچون تحریک عصب بینایی چشم با ارائه سیگنالهای بصری برای درمان نابینایان استفاده کرد. همچنین با توسعه دانش و فناوری های نوین، موسسه ای دیگر در ایتالیا نیز به نام "Scuola Superiore Sant’Anna" درصدد درمان نابینایان تحقیقات و آزمایشاتی را روی چشم خرگوش انجام داده اند که به وسیله آن امکان دور زدن مردمک چشم و ارسال پیام به مغز برای مشاهده اجسام به صورت تقریبی میسر شده است. در واقع این کار آن ها برای درمان نابینایی با استفاده از نوع جدیدی از الکترود درون عصب به نام" OpticSELINE" برای تحریک سیستم عصب بینایی آن ها امکان پذیر است. برای اطلاعات بیشتر در این زمینه می توانید نتایج حاصل از تحقیقات آنها را در مجله "Nature Biomedical Engineering" ایتالیا مطالعه کنید.
تحریک عصب بینایی
امروزه تحریک سیستم عصب بینایی چشم برای درمان نابینایان یکی از چندین راهکار با ارزشی است که به وسیله آن دستگاه عصبی برای ترمیم عملکرد حسی و حرکتی خود تحریک شده و تمام تلاشش را برای مشاهده دنیای اطراف خواهد کرد.
یکی از شیوه های آزمایش شده برای تحریک عصب بینایی چشم نابینایان تولید فسفن بدون مشاهده مستقیم نور توسط فرد است. در واقع فسفن باعث می شود که لکه ها سفید رنگی به شکل نور در میدان بینایی چشم فرد نابینا احساس شود. این فسفن ها را می توان به وسیله تحریکات مکانیکی، الکتریکی یا مغناطیسی رتین یا قشر بینایی مغز و یا ازبین بردن سلولهای شبکه بینایی چشم فرد تولید کرد. نکته قابل توجه که بسیار مهم است، این است که استفاده از این شیوه تنها به دست جراح چشم پزشک امکان پذیر می باشد.
یکی دیگر از روش های تحریک عصب بینایی چشم نابینایان که هنوز مراحل مقدماتی خود را پشت سر می گذراند؛ استفاده از 12 الکترود عصب (Optic SELINE) سفت و سختی بوده که با ارسال جریان الکتریکی از طریق این الکترود ها به عصب بینایی چشم، می توان سگینال های فرستاده شده به مغز را برای فعالیت در قشر بینایی اندازه گیری کرد تا در نهایت تاثیر این الکترودها را بر روی درمان نابینایان سنجید.
امروزه پیشرفت دنیای تکنولوژی پای خود را به تولید انواع لنزها و شیشه های عینک نیز باز کرده و به همین خاطر است که انواع لنزهای مدرن عینک را می توانید در بازار ببینید و انتخاب کنید. ولی سؤال اینجاست که تفاوت این لنزهای مدرن عینک در چیست و بر چه مبنایی باید آن ها را به لنزهای قدیمی ترجیح داد. همچنین باید چه چیزهایی را در زمان خرید شیشه های مدرن عینک در نظر گرفت و بعد دست به انتخاب زد. در این مقاله قصد داریم شما را با انواع لنزهای مدرن، ضد بخار و ضد آب آشنا کنیم.
لنزهای عینک در گذشته، بر خلاف لنزهای مدرن عینک امروزی، بیشتر از جنس عدسی های شیشه ای ساخته می شدند که این عدسی ها می توانست ساده یا فتوکروم باشد. مهم ترین ویژگی عدسی های شیشه ای در این است که ضخامت و حجم کمتری را اشغال می کنند. ولی در عوض وزن بیشتری نسبت به شیشه های مدرن امروزی دارند. همچنین شیشه ها در برابر خش گرفتن مقاومت بیشتری از خود نشان می دادند که این نیز یکی از ویژگی های ممتاز آن ها بود. تفاوت عدسی های فتوکروم با عدسی های ساده نیز در این بود که در شیشه این عدسی ها، از ترکیب شیمیایی بهره برده می شود که در برابر نور، تجزیه شده و در نتیجه شیشه عینک تغییر رنگ داده و تیره می شود. این موضوع برای کسانی که نسبت به نور زیاد خورشید حساس هستند، بسیار مفید است.
لنزهای شیشه ای
در برابر لنزهای شیشه ای گذشته، امروزه نوع جدیدی از لنزها به بازار عرضه شده اند که جنس اصلی آن ها از مواد پلیمری و اصطلاحاً پلاستیک است. این لنزها سبک تر از عدسی های شیشه ای هستند، ولی در عوض حجم بیشتری را اشغال می کنند. استفاده از لنزهای مدرن عینک حسن های بسیاری دارد و ویژگی های خوبی را به عینک های مدرن اضافه کرده است. به همین خاطر اغلب افراد تمایل بیشتری به استفاده از لنزهای پلاستیکی مدرن دارند.
مهم ترین ویژگی لنزهای مدرن عینک این است که میزان خطای دید در عدسی های پلیمری به حداقل میزان ممکن می رسد. این موضوع سبب می شود که از تمامی سطوح عدسی بتوانید تصاویر را بدون مشکل و انحناء خاص ببینید. ویژگی دیگر این عدسی ها وزن سبک تر و ظرافت بیشتر آن است که به زیبایی عینک های مدرن کمک بسیاری کرده است. این موضوع برای کسانی که به طور پیوسته باید از عینک استفاده کنند، نکته مهمی به شمار می رود. همچنین به خاطر فشردگی بیشتر و سطح پیوسته، این عدسی ها زمانی که بخار آب روی آن ها می نشیند، خاصیت آب گریزی خود را نمایان می کنند. ضمن اینکه برای مقابله با خش گیری شیشه، از لایه ای محافظ در سطح آن ها استفاده می شود، که علاوه بر این عدسی را در برابر بازتاب نور آفتاب نیز مقاوم می کند.
لنز های مدرن برای عینک
عدسی های پلیمری مدرن عینک به طور کلی به سه شکل ساده، آنتی رفلکس و عدسی های فتوکروم تولید می شوند. البته می توان در یک عدسی هم از خاصیت آنتی رفلکسی و هم فوتوکرومی نیز بهره برد. عدسی های فتوکروم و ساده در لنزهای مدرن عینک تقریباً شبیه به عدسی های شیشه ای عمل می کنند. فقط تنها وجه تمایزشان همان سبکی بیشتر و خطای دید پایین تر است. دیگر ویژگی ممتاز این عدسی ها اما در رابطه با عدسی های آنتی رفلکس وضع متفاوت است.
عدسی های مدرن آنتی رفلکس یکی از جدیدترین مدل های عدسی بازار است. این عدسی ها علاوه بر ظاهر زیباتر دارای پوشش محافظی هستند که دید بهتری را به خریدار می دهد. میزان خطای دید و بازتاب نور در عدسی های آنتی رفلکس به میزان ناچیزی می رسد. ضمن اینکه در برابر اشعه فرابنفش خورشید نیز مقاوم است. همچنین این لایه محافظ عدسی مدرن عینک شما را در برابر ذرات گرد و غبار نیز مقاوم می کند.
اگر قصد خرید عدسی های مدرن عینک را دارید، اولین قدم این است که به دکتر چشم پزشک مراجعه نمایید و سپس قبل از هر چیز دیگری درباره ویژگی های آن، کشور و شرکت سازنده و دیگر موارد به خوبی تحقیق کنید. امروزه شرکت های بسیاری در این زمینه فعالیت می کنند.
نزدیک بینی یکی از مشکلات شایع چشمی است که بسیاری از مردم در سراسر دنیا در خطر ابتلا به آن قرار دارند. به همین دلیل بسیاری از افراد به دنبال راه هایی برای پیشگیری از این عارضه هستند تا بعدها دچار آن نشوند. برای این عارضه نیز مانند سایر بیماری های چشمی، روش هایی برای پیشگیری وجود دارد که خطر ابتلا به این عارضه را در افراد کمتر می کند.
نزدیک بینی یا میوپی یکی از عارضه های عیوب انکساری چشم است. وقتی بیمار به این عارضه دچار می شود، به این معنا است که بیمار می تواند همه متون، اشیا و هر آنچه که وجود دارد را از فاصله نزدیک تشخیص دهد، اما همه چیز از فاصله دور برایش نامفهوم است و نمی تواند به درستی آنها را از فاصله راه دور تشخیص دهد. طبق تحقیقاتی که انجام شده مردم کشورهای آسیایی و خانمها بیشتر در معرض ابتلا به این عارضه قرار دارند. اگر اندازه قرنیه چشم و اندازه چشم، نسبت به هم بزرگتر باشند، آنگاه این عارضه چشمی به وجود می آید. این افراد برای اینکه بتوانند یک جسم را از فاصله دور نیز تشخیص دهند باید از عدسی های واقع گرا در عینک خود استفاده کنند. عینک این دسته از افراد دارای شماره منفی است و هر چه عدد آن بالاتر می رود یعنی چشم ضعیف تر است. آشنایی با نزدیک بینی به افراد کمک می کند تا بتوانند بلافاصله پس از دیدن علائم به موقع به پزشک مراجعه کرده و از شدت آن جلوگیری نمایند.
نزدیک بینی
قبل از هر چیزی، افرادی که سابقه ابتلا به این عارضه را به صورت خانوادگی دارند، از طریق وراثت به این عارضه دچار می شوند. اما پس از وراثت عوامل محیطی بسیاری در ابتلا به این عارضه نیز تاثیرگذارند. همچنین نوزادانی که به هر دلیلی زودتر از موعد مقرر به دنیا می آیند و برای رشد در دستگاه قرار می گیرند، به دلیل قرارگیری در معرض اکسیژن بیشتر به این عارضه دچار می شوند. انجام کارهایی همچون خیاطی، کار با کامپیوتر،نقاشی، کار با تلفن همراه و تبلت می تواند در ابتلا به این عارضه بسیار تاثیرگذار باشند و روند آن را تسریع ببخشند. طبق تحقیقاتی که انجام شده است، فعالیت ممتد و طولانی چشم بدون استراحت، یکی از عوامل بسیار مهم در ابتلا به نزدیک بینی است.
بسیاری از افراد بر این باور هستند که روش پیشگیری برای این عارضه وجود ندارد و اگر این دسته از افراد از عینک در همان ابتدای ابتلا به این عارضه استفاده نکنند، این بیماری رشد پیدا نمی کند و چشم آنها نیز بهبود می یابد، در صورتی که این تفکر بسیار اشتباه است. متخصص چشم بر این باور است که روش هایی که باعث می شوند تا ابتلا به این عارضه کمی عقب بیفتند و چشم ها کمتر در معرض ابتلا به میوپی قرار بگیرند، عبارتند از:
تشخیص نزدیک بینی
تشخیص نزدیک بینی در افرادی که به دلیل وراثت دچار این عارضه شده اند، بسیار ساده است و والدین یک نوزاد به راحتی می توانند آن را تشخیص دهند. آنها می توانند با قرار دادن اشیا در فاصله دورتر و تشخیص اینکه آیا کودک می تواند این اشیا را تشخیص دهد یا نه، کاملا میوپی را در کودک تشخیص دهند.
بهترین و سریع ترین راه برای تشخیص نزدیک بینی، انجام یک معاینه دقیق توسط پزشک است. پزشک با انجام آزمایش هایی بر روی چشم که مربوط به عیوب انسکاری چشم هستند، می تواند این عارضه را به درستی تشخیص دهد. افرادی که دچار نزدیک بینی هستند می توانند حروف چارت اسنلن را در فاصله نزدیک به راحتی بخوانند و تشخیص دهند، اما خواندن همین حروف در فاصله دورتر برای آن بسیار مشکل است. علاوه بر چارت اسنلن، پزشک از آزمایش های دیگری همچون معاینه شبکیه چشم، تست فشار چشم و معاینه اسلیت لامپ استفاده می کند تا این بیماری را تشخیص دهد.
عمل پیوند نافذ در قوز قرنیه یکی از موفق ترین و بهترین عمل ها برای بیماری قوز قرنیه در بیماران است. بیماران مبتلا به این بیماری می توانند با این عمل از این بیماری سخت رهایی یابند. این بیماری که منجر به کاهش دید بیماران می شود، توانایی دید آنها را مختل کرده و مشکلات بسیاری را برایشان به وجود می آورد.
بیماری قوز قرنیه یا کراتوکونوس یک بیماری ارثی است که در سنین جوانی رخ می دهد و به تدریج پیشرفت می کند. در این بیماری قرنیه بیمار شکل برآمده ای به خود می گیرد و نازک می شود. قرنیه برآمده به شکل مخروطی تغییر شکل می دهد و همین امر بر روی توانایی دید بیمار و وضوح دید او، اثر می گذارد. این بیماری ممکن است بر روی یک چشم رخ دهد ولی اکثرا در هر دو چشم رخ خواهد داد. عمل جراحی پیوند نافذ می تواند این بیماری را بهبود ببخشد و از پیشرفت آن جلوگیری کند. این عمل بسیار حساس است و باید توسط متخصصان چشم خبره انجام شود.
یکی از برجسته ترین علایم این بیماری، برآمده شدن شکل قرنیه و تغییر شکل مخروطی آن است. اما قبل از تشدید شدن این علایم بیمار احساس تاری دید خواهد داشت و چشم او به نور حساس خواهد شد. این بیماری با آستیگمات یا نزدیک بینی همراه است و در همه موارد بیماری، تاری دید رخ می دهد.
در صورتی که این بیماری در مراحل خفیف خود باشد، راه های درمان آن بسیار ساده تر است و می توان از عینک و یا لنزهای تماسی نرم استفاده کرد. اما از آنجایی که این بیماری رو به پیشرفت است و قرنیه با مرور زمان بیشتر تغییر شکل می دهد، این درمان ها در همان مراحل اولیه کارساز خواهند بود و در مرحل بعدی باید از درمان های دیگری استفاده کرد. در مراحل بعدی بیماری از لنزهای تماسی سخت استفاده می شود که آستیگمات ناشی از این بیماری را بهبود می بخشد. قرارگیری این لنزهای سخت توسط پزشک انجام می شود زیرا کاری بسیار حساس و دشوار است.
در موارد پیشرفته تر بیماری قوز قرنیه، بیمار مجبور به عمل پیوند نافذ در قوز قرنیه می شود. این عمل یکی از موفق ترین و رایج ترین عمل های پیوند قرنیه است. در بسیاری از بیمارستان ها این عمل با نام عمل بیومکانیک قرنیه پیوندی پس از پیوند نافذ در قوز قرنیه شناخته می شود و عمل بسیار موفقی بوده است.
عمل پیوند نافذ در قوز قرنیه یکی از بهترین عمل های بهبود عیوب انکساری است. موفقیت این عمل با بکارگیری روش های پیشرفته پزشکی تا 95 درصد است. به دلیل اینکه در قرنیه انسان رگ های خونی وجود ندارد، موفقیت عمل بیومکانیک قرنیه به بالای 90 درصد می رسد و واکنش های ایمنی بیمار همچون پس زدن پیوند کمتر رخ خواهد داد. از عوامل موفقیت عمل پیوند نافذ در قوز قرنیه، می توان به طبیعی و یکسان بودن ضخامت قرنیه چشم و عدم التهابات و تورم های داخل چشم اشاره کرد. علاوه بر این، در حین عمل، اختلالات اشکی و پلکی نیز در چشم رخ نخواهد داد.
عمل پیوند قرنیه در ایران، برای اولین بار در سال 1330 انجام شد و پس از آن پیشرفت هایی در این علم صورت گرفت تا به عمل پیوند نافذ در قوز قرنیه تکامل یافت. عمل پیوند نافذ در قوز قرنیه یکی از بهترین روش های درمانی برای بازیابی دید چشم فرد بیمار است. با این عمل می توان از نازک شدن پیشرونده قرنیه جلوگیری نمود و این بیماری را درمان نمود.دکتر متخصص ما با به کارگیری بهترین و جدیدترین روش های درمانی در عمل پیوند قوز قرنیه، عیوب انکساری شما را رفع می کند و وضوح دید شما را بهبود می بخشد. تنها کافی است به سایت ما مراجعه کنید و با شماره تماس های درج شده در سایت، تماس حاصل فرمایید.